Depresja objawy, leczenie, terapia
Jest mi źle, nic mnie nie cieszy, jestem ciągle zmęczona/y, wszystko mnie przytłacza, na nic nie mam ochoty, nikt mnie nie rozumie, mam dość…
W ten lub podobny sposób czują się osoby, które chorują na depresję lub doświadczyły epizodu depresyjnego. Wydaje im się, że nic nie ma sensu a czynności, które kiedyś wykonywali z łatwością, teraz stały się dla nich trudne lub nieważne. Izolują się od swojego otoczenia, bo nie mają ochoty na towarzyskie spotkania, zajęcia wykonują z przymusu i nie mają z nich żadnej satysfakcji. Są smutne i ciągle zmęczone, utraciły zdolność do odczuwania radości i mają pesymistyczną wizję przyszłości. Może się zdarzyć, że mają myśli samobójcze.
Depresja – skala problemu
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, na depresję choruje ok 350 mln ludzi na świecie, w Polsce ok. 1,5 mln i dane z roku rok na rok rosną. Prognozuje się, że depresja za kilka lat ma być najczęściej diagnozowaną chorobą na świecie. W Polsce znacznie częściej zapadają na nią kobiety. Z doświadczenia psychologów i psychoterapeutów wynika, że kobiety częściej się do niej przyznają i szukają pomocy. W naszym społeczeństwie nadal panuje stereotyp „macho” mężczyzny, któremu nie wypada przyznać się do problemów psychologicznych, dlatego depresja diagnozowana jest u mężczyzn wtedy, kiedy przyjmuje już ostrzejszą postać.
Co to jest depresja? Objawy depresji
Depresja jest najczęściej spotykanym zaburzeniem psychicznym. Należy do grupy zaburzeń nastroju, czyli wiąże się z nieprawidłową regulacją naszego nastroju. Osoba zmagająca się z depresją będzie doświadczać w różnym nasileniu następujących objawów:
Obniżony nastrój, odczuwanie smutku, braku radości przez większą część czasu
Utrata zainteresowań czynnościami, które do tej pory pozytywnie wpływały na nasze samopoczucie
Ograniczenie aktywności w sferze społecznej, zawodowej i osobistej – od mniejszej motywacji i wycofywanie się z dodatkowych aktywności po (w skrajnym przypadku) zaniechanie dotyczące higieny osobistej i podstawowych czynności.
Trudności lub niemożność w podejmowaniu decyzji
Pesymistyczne nastawienie – czarna wizja przyszłości, myślenie katastroficzne, np. nic dobrego mnie nie czeka, nic nie ma już sensu itp.
Zaburzenia sfery poznawczej – trudności w koncentracji uwagi, problemy z zapamiętywaniem
Zaburzenia snu i odżywiania – problemy z zasypianiem, sen przerywany, brak apetytu
Spadek libido – zmniejszone lub zniesione zainteresowanie sferą seksualną
U kobiet mogą wystąpić zaburzenia cyklu miesiączkowego
Rodzaje depresji
W dużym skrócie można napisać, że ile przyczyn tyle rodzajów depresji. Potencjalny Kowalski słyszał o depresji i… ewentualnie depresji poporodowej. Jednak rodzajów tej choroby jest więcej.
Podział w zależności od mechanizmu powstawania i przebiegu wyróżnia:
Depresja reaktywna – przybiera formę zaburzeń afektywnych pojawiających się w wyniku reakcji naszego organizmu na trudne lub traumatyczne wydarzenia życiowe, np. śmierć kogoś bliskiego, utrata pracy itp.
Depresja endogenna – czyli zaburzenie jednobiegunowe, które w zależności od nasilenia objawów i czasu trwania dzieli się na:
Epizod depresyjny łagodny, umiarkowany lub ciężki – czyli od objawów depresji, które odczuwamy, ale nadal na akceptowalnym poziomie funkcjonujemy społecznie oraz zawodowo, przez objawy utrudniające lub uniemożliwiające funkcjonowanie (epizod umiarkowany), do depresji z objawami psychotycznymi
Zaburzenia depresyjne nawracające – wtedy gdy epizody depresji pojawiają się po raz kolejny
Dodatkowo klinicyści wyróżniają jeszcze:
Depresja poporodowa – jest to wystąpienie epizodu depresyjnego zwykle ok kilku tygodni od urodzenia dziecka. (więcej na temat depresji poporodowej tutaj)
Depresja maskowana, czyli dająca głównie objawy psychosomatyczne, w postaci bezsenności, ataków paniki, lęków, zespołów jelitowych, bólów głowy, bólów wieńcowych, duszności, braku apetytu, nadużywania środków psychoaktywnych.
- SAD, czyli depresja sezonowa związana z cyklami pór roku i z ilością światła słonecznego.
Czy to już depresja? Czy mam depresję?
Pomimo zauważania u siebie niektórych z objawów charakterystycznych dla depresji, w celu wykonania prawidłowej diagnozy należy zwrócić się do lekarza psychiatry. Często na potrzeby prawidłowo zaplanowanego procesu terapeutycznego robią to również psycholodzy/psychoterapeuci, jednak warto, aby diagnoza została potwierdzona przez psychiatrę.
To, że czasami czujesz się gorzej, nie znaczy, że chorujesz na depresję. Funkcjonowanie w stanie ciągłej wesołości i pobudzenia też nie stanowi normy, każdy z nas ma okresy gorszego samopoczucia psychicznego, to co ważne – należy być tego świadomym i sprawdzać czy nasz „spadek formy” ma związek z jakimś konkretnym, trudnym doświadczeniem, czy nie pojawia się za często i czy trwa przez krótki okres czasu. Do celów diagnostycznych przyjmuje się okres dwóch tygodni, – jeśli przez ten czas objawy samoistnie nie zniknęły warto skorzystać z fachowej pomocy, psychiatry lub psychologa (link).
TO WAŻNE
Bliska mi osoba, Moja mama/tata, mój mąż/żona, moje dziecko ma depresję, co robić:
Bądź uważny na jego zachowanie,
Bądź blisko, okaż zainteresowanie
Powiedz, że widzisz, że chyba ostatnio czuje się gorzej, widzisz, że jest mu trudno
Zaoferuj rozmowę – pomoc
Nie oceniaj, nie generalizuj – to, co dla Ciebie jest błahostką, dla Twojego bliskiego może stanowić poważną trudność
Nie obwiniaj – jeśli w Twoim przekonaniu ta osoba przyczyniła się do takiego stanu –to jej tego nie mów, on/ona prawdopodobnie i tak to wie
Unikaj naiwnego pocieszania, zwroty typu „jutro będzie lepiej”, „a inni mają gorzej” – NIE DZIAŁAJĄ, nie mów do osoby w depresji lub w kryzysie w taki sposób!
Zamiast tego zapytaj jak możesz pomóc, co możesz zrobić, żeby chociaż trochę ta osoba poczuła się lepiej – czasami WYSTARCZY BYĆ!
Bądź bardzo wyczulony na zwroty typu: „życie nie ma sensu”, „jutra nie będzie” „chce umrzeć” – świadczy to, o fakcie, że Twój bliski ma myśli samobójcze może chcieć zrobić sobie krzywdę – w takim wypadku POTRZEBNA JEST PILNA KONSULTACJA PSYCHIATRYCZNA – A NAWET WEZWANIE KARETKI !!!
Kiedy objawy nie mijają, zaproponuj fachową pomoc psychiatry lub psychologa np. https://pracowniapozytywnychemocji.pl/
Depresja leczenie
W leczeniu depresji stosuje się głównie farmakoterapię, w postaci leków antydepresyjnych oraz psychoterapię. Najskuteczniejszą formą jest psychoterapia poznawczo-behawioralna. Objawów depresji nie wolno lekceważyć, kiedy zauważasz u siebie występowania symptomów depresji skorzystają z pomocy specjalistów.
Jak zadbać o swoje samopoczucie psychiczne – proste sposoby na walkę z obniżeniem nastroju – jak się nie dać – depresja psycholog Rzeszów
Miej świadomość tego, co dzieje się z Tobą i Twoim ciałem, nie bagatelizuj niepokojących sygnałów,
Zwracaj uwagę na swój nastrój, na swoje emocje, na to jak się czujesz, sprawdź czy ma to związek z konkretnymi zdarzeniami czy „dołek” pojawił się tak po prostu i jak często się pojawia
Jedz zdrowo i regularnie, zadbaj o odpowiednią suplementację – badania dowodzą, że depresja występuje w niedoborach witaminy D3, B12 oraz kwasu foliowego
Wysypiaj się, zadbaj o regularny rytm dobowy
Ćwicz regularnie – udowodniono, że regularna aktywność fizyczna wpływa pozytywnie na nasze samopoczucie i poziom endorfin („hormony szczęścia”)
Zadbaj o swoje otoczenie, spotykaj się z ludźmi, którzy mają na Ciebie dobry wpływ – kontakt z ludźmi i wsparcie społeczne działa bardzo pozytywnie
Unikaj alkoholu i innych środków psychoaktywnych – alkohol nie jest lekarstwem na smutek, nie sprawi, że Twoje problemy znikną
Rozwijaj się, wyznaczaj sobie cele (tylko te osiągalne) i dąż do ich realizacji
Rób to, co daje Ci szczęście